Mario Vargas Llosa, "Szelmostwa niegrzecznej dziewczynki"

Już nie pamiętam, gdzie dorwałam tę książkę i skąd pomysł, by ją kupić. Śmiem jednak twierdzić, że to tytuł i krótkie streszczenie z tyłu książki spowodowało, że znalazła się u mnie najpierw na moleskinowej liście, później na półce, a w końcu w moich rękach, z otwartą pierwszą stroną gotową do przeczytania. 

                                            fot. poczytaj.pl

Czytając tę książkę wciąż chodziło mi po głowie pytanie: jak bardzo trzeba być zaślepionym, ogłupionym wręcz miłością i pożądaniem do kobiety, by być tak naiwnym i skazywać się świadomie na smutek, cierpienie, osamotnienie?

Ricardo, to facet z początku jak każdy inny. Poznajemy go jako nastolatka, który zakochuje się w swojej koleżance. Zakochuje się niewinnie i naiwnie wierząc, że ta miłość będzie tą jedyną, najprawdziwszą. I tak oto w momencie, w którym oddał swoje serce Lily, fałszywej Chilijeczce, ściągnął na siebie kolejne pięćdziesiąt lat życia w ciągłej niepewności i niespełnionej miłości. Ona, przybierająca na własne potrzeby niewdzięczna i nie znająca granic egoistka, bawi się nim niczym zabawką. Zdaje sobie doskonale sprawę z tego, że „grzeczny chłopczyk”, jak czule go nazywała, jest w stanie zrobić dla niej wszystko. Każda jej nikczemność, bezwzględność, kłamstwa i obelgi przyjmie na siebie bez słowa skargi – jest tak bardzo pod jej wpływem. 

Ich historia ciągnie się latami. Zmieniają się tylko okoliczności, w których napotykają się na siebie. Najpierw jest to Peru, później Paryż, który przez większość powieści stanowi tło dla biegu wydarzeń,  Londyn, Tokio, które tak bardzo odbije się na psychice i fizyczności książkowej femme fatale, aż zakończy się to w Madrycie. Jednak ich spotkania nie są wcale takie przypadkowe, autor świetnie prowadzi akcję powieści, by każde zagranie ze strony „chilijeczki” wzbudzało w czytelniku tylko i wyłącznie żal i politowanie dla Ricardo. 

I tak właśnie było ze mną. Ta jego naiwność, rozbrajająca mnie wręcz i dziecięca, u dorosłego mężczyzny była dla mnie nie do pomyślenia. Nie mogłam uwierzyć, że dorosły mężczyzna jest w stanie skazać siebie samowolnie i na własne życzenie na takie cierpienia, zawody i życie wypełnione raz euforią, a za chwilę bezbrzeżnym smutkiem, który potrafi doprowadzić niemal do szaleństwa i samobójstwa. 

A jednak, mimo całego zła, jakie wyrządza ona „grzecznemu chłopczykowi”, jako czytelnik tylko czekamy aż się pojawi. Wyczekujemy i zastanawiamy się, jaką szpilę tym razem wbije mu w plecy. Czego tym razem będzie musiał wysłuchać, jakich kłamstw i obelg, by chwile później wziąć ją w ramiona i kochać. Wciąż tak samo mocno, a nawet mocniej. Bo czegokolwiek by ona nie zrobiła, jest dla niego wszystkim i „tą jedyną”.

Ciekawym elementem tej powieści jest wplecenie kawałka historii trwającej w tamtym czasie rewolucji w Peru. Zmiana władzy, walka młodych rewolucjonistów o własny kraj, ich śmierć a później stagnacja i rezygnacja za czasów sprawowania władzy przez Alana Garcii’ę.

Mario V. Llosa bardzo barwnie i ciekawie opisuje historię tragicznej dla mnie miłości i stara się dość wnikliwie objąć psychologiczny aspekt więzi, jaka łączy tych dwoje. Niewiele jest tu dialogów, natomiast to, co mają sobie do powiedzenia bohaterowie, ubrane jest w słowa, które chłonie się momentami z niedowierzaniem i niecierpliwością, a czasem wręcz głodem, bo tak bardzo nie chce się wierzyć, że historia lubi się jednak powtarzać. I człowiek, choćby nie wiem ile razy dostał od życia po głowie, popełnia te same błędy często z premedytacją, na własne życzenie.